การดูแลเลี้ยงดู ลูกแมวกำพร้าแรกเกิด (ลูกแมวที่ถูกแม่ทอดทิ้ง)

ลูวี่ (My Little Guy!)เจ้าลูกแมวที่เราเก็บได้จากโรงเก็บของหลังบ้าน

*********************************************************
วันก่อนได้รับอีเมลล์จากพี่คนรู้จักที่อยู่เมืองไทยท่านหนึ่ง สอบถามเรื่องการเลี้ยงลูกแมวที่ถูกแม่คาบเอามาทิ้งไว้ เนื่องจากว่าเราอยู่อเมริกา กว่าเราจะตื่นขึ้นมาตอบเมลล์พี่เค้าได้ ก็สายเกินไปซะแล้ว ลูกแมวน้อยผู้น่าสงสารได้จากไปแล้ว ด้วยสาเหตุอุณหภูมิร่างกายขาดความอุ่น ดังนั้นจึงอยากเขียนวิธีการดูแลแบบคร่าวๆ เอาไว้ค่ะ  

สิ่งที่ควรรู้ สำหรับลูกแมวที่ถูกแม่ทอดทิ้ง ไม่ดูแลเอาในใส่ คือ

* ลูกแมวที่มีอายุต่ำกว่า 3 อาทิตย์ ร่างกายยังไม่สามารถปรับอุณหภูมิความอุ่นเองได้ ดังนั้นน้องแมวต้องได้รับความอุ่นให้เพียงพอ หากปล่อยให้ร่างกายมีอุณหภมิต่ำกว่า 27 °C (81 °F) ลูกแมวอาจมีภาวะร่างกายอุณหภูมิต่ำกว่าปกติ (Hypothermia) อาจเสียชีวิตได้  

* ลูกแมวแรกเกิด จะต้องดื่มนมสำหรับลูกแมว หรือ Kitten formula เท่านั้น ห้ามให้ดื่มนมสำหรับคนเด็ดขาด  

* ช่วงนี้ ลูกแมวยังไม่สามารถขับถ่ายเองได้ ดังนั้นผู้ดูแลจำเป็นจะต้องช่วยกระตุ้นการขับถ่ายวันละราวๆ 3-4 รอบ ขึ้นอยู่กับว่าเค้าดื่มมากน้อยแค่ใหน โดยปกติแล้ว ลูกแมวจะเริ่มสามารถขับถ่ายเองได้เมื่ออายุราวๆ 3-4 อาทิตย์ (แต่บางตัวก็ใช้เวลาถึงราวๆ 4-5 อาทิตย์)  

* ลูกแมวยังไม่มีภูมิคุ้มกัน ดังนั้นควรล้างมือให้สะอาดก่อนจับลูกแมว รวมทั้งที่นอนและผ้าห่มลูกแมวจะต้องทำให้สะอาดอยู่เสมอ  

การอาบน้ำให้ลูกแมว แรกเกิด : ต้องระวังมากๆ ถ้าจำเป็นต้องอาบจริงๆ ควรอาบน้ำอุ่น และ จะต้องเช็ดให้แห้งอย่างเร็วที่สุด แล้วรีบเอาผ้า พันรอบตัวให้อุ่นอย่างเร็ว หรือ ถ้ามีไดร์เป่าผม จะใช้ผ้าพันตัวน้องแมวแล้วใช้ไดร์เป่าผม โกรกใกลๆ ไม่ใช่เป่าแบบจี้นะคะ เป่าห่างๆ เพื่อให้ร่างกายอบอุ่นเร็วขึ้น แมวแรกเกิด ร่างกายของเค้ายังไม่สามารถสร้างอุณหภูมิความอุ่นได้ เอง ดังนั้นเราจำเป็นจะต้องช่วยเค้าค่ะ  

การให้นมน้องแมว

เน้นว่าจะต้องเป็นนมสำหรับลูกแมวโดยเฉพาะนะคะ ช่วงที่เลี้ยงลูวี่นั้น ให้ดื่ม KMR (Kitten Milk Replacer) ถ้าอยู่ที่ไทยก็ไม่จำเป็นต้องเป็น ยี่ห้อนี้นะคะ ยี่ห้ออื่นก็ได้ค่ะ ที่เป็นนมสำหรับลูกแมว ถ้าไม่รู้ว่าจะหาซื้อที่ใหน ให้สอบถามที่คลีนิคหมา-แมวค่ะ การให้ KMR หรือ นมเสริม แก่ลูกแมวถือว่าสำคัญมาก นมจากแม่แมวช่วยสร้างภูมิต้านทานของลูกแมวให้แข็งแรง แต่ถ้าเราไม่สามารถหานมจากแม่แมวได้ จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องหานมเสริมที่ใกล้เคียงกับนมแม่ให้มากที่ เพื่อภูมิต้านทานที่แข็งแรงของลูกแมว  

วิธีการให้นมที่ควรระวัง  

* ไม่ควรหงายท้องให้นมลูกแมว เพราะน้ำนมอาจเข้าปอดและเกิดปอดอักเสบ (Pneumonia) ได้

* ลูกแมวแรกเกิด ควรป้อนนมทุกๆ 2-3 ชม., หลังอายุครบ 2 อาทิตย์ ป้อนทุกๆ 4-6 ชั่งโมง, หลัง 3 อาทิตย์ ก็สามารถป้อนทุก 6-8 ชม. ช่วงนี้ สามารถเริ่มหัดให้เลียนมจากจานได้

การกระตุ้นขับถ่าย

* กระตุ้นการขับถ่ายทุกครั้งหลังการดื่มนมนะคะ ปกติแล้วลูกแมวจะสามารถขับถ่ายเองได้เมื่ออายุราวๆ 3-4 อาทิตย์ (ลูวี่ถ่ายเองได้ตอนอายุ 4 อาทิตย์)

* ใช้สำลี หรือ ทิชชู่ชุบน้ำอุ่น แล้วลูบ (เลียนแบบที่แม่แมวเลียลูก ดูวิดีโอสาธิตวิธีการกระตุ้น)

  เมื่ออายุครบ 4 อาทิตย์

* ช่วงนี้เลิกให้นมด้วยขวดแล้วนะคะ เริ่มหัดให้น้องแมวเลียนมจากจาน และ เริ่มค่อยๆให้อาหารโดยผสมอาหารกระป๋องนิดหน่อยลงใน formula หรือ นมเสริม

* ลูกแมวบางตัวจะยังไม่กิน หรือ กินไม่เป็นต้องสอนโดยการจับป้อนใส่ปาก (ตามวิดีโอ)

สอนใช้กะบะขับถ่าย

* หลังรู้จักกินอาหารเอง เราก็เริ่มสอนให้เค้าใช้กะบะทรายเพื่อขับถ่ายเอง
* ควรใช้กะบะแบนๆ ก่อนนะคะ การฝึกก็คือ จับเค้าไปวางที่กะบะบ่อยๆ แล้วเค้าก็จะรู้โดยสัญชาติญาณ
* อายุ 4 อาทิตย์กว่าๆ หากว่าลูกแมว ยังไม่ได้พบหมอ ก็ควรนำไปให้คุณหมอตรวจเช็คร่างกาย ฉีดวัค ถ่ายพยาธิ ได้แล้วค่ะ และ ถ้าเป็นไปได้ควรให้ เทส FIV ด้วยก็จะดีมากค่ะ